De toekomstscenario’s zijn gemaakt door Futureconsult, een adviesbureau gespecialiseerd in toekomstonderzoek. Zij schetsten drie scenario’s tot 2025, waarbij de vraag centraal stond: blijft de Conventional Car dominant, wordt het de Connected Car of zelfs de Circular Car? De Connected Car is een scenario waarin het gebruik van data voor gebruik en onderhoud centraal staan. Bij het scenario Circular Car is een auto zo ontworpen en gemaakt dat hij volledig gerecycled kan worden en alle materialen hergebruikt kunnen worden.
Grote doorbraken
Elk van die scenario’s heeft gevolgen voor de demontage van autowrakken en is daarom voor de sector een belangrijk hulpmiddel voor het bepalen van de koers, maar welke van de drie krijgt de overhand? En wanneer zou die werkelijkheid kunnen worden? Jan Nekkers, van Futureconsult: “ARN vroeg ons wanneer we kunnen verwachten dat bepaalde technieken en bepaald gebruik van auto’s zullen doorbreken. Gaan we allemaal elektrisch rijden? En worden auto’s straks inderdaad 100% circulair of niet?”
Gaan we allemaal elektrisch rijden? En worden auto’s straks inderdaad 100% circulair of niet?
Delphi-onderzoek
Voor dat toekomstonderzoek gebruikte Nekkers een zogeheten ‘Delphi-onderzoek’. Vernoemd naar het bekende orakel van Delphi in Griekenland, dat naar verluid in staat was de toekomst te voorspellen. “Het Delphi-onderzoek is na de Tweede Wereldoorlog ontwikkeld voor het Amerikaanse leger om experts te laten voorspellen wanneer technologische innovaties doorbreken. Met andere woorden: in welk jaar vindt de eerste ruimtereis plaats of in welk jaar landt een mens op de maan. Die voorspellingen blijken in de praktijk bijzonder nauwkeurig.”
Experts én consumenten
Voor het ARN-onderzoek voegde Futureconsult een extra tweak toe: “Naast vijftig experts in en rond de auto- en demontagesector hebben we ook 400 consumenten ondervraagd, een representatieve doorsnede van de autorijdende bevolking. Zo konden we controleren of mensen uit de recyclingsector heel andere of juist dezelfde opvattingen hebben als gemiddelde consumenten.”
De 6 belangrijkste uitkomsten:
- Elektrisch rijden: ‘aantrekkelijk’ versus ‘nooit’
“Allereerst viel ons op dat de perceptie over elektrisch rijden positiever is dan het feitelijke gedrag: 10% zei al elektrisch te rijden, hoewel slechts 5,27% van het wagenpark elektrisch is. Maar de belangrijkste uitkomst was dat er bij autorijders een behoorlijke groep petrol heads is die verwachten nooit van hun leven een elektrische auto te besturen. 55% van de consumenten verwacht vóór 2035 elektrisch te rijden, 20% verwacht nooit elektrisch te gaan rijden.”
- Grondstoffen: groot tekort
Waar over de beschikbaarheid van grondstoffen experts heel bezorgd zijn, zijn consumenten dat vrijwel niet. Daardoor antwoordden beide groepen heel verschillend op vragen over de noodzaak van hergebruik. Maar liefst 90% van de experts verwacht dat er in Europa een permanent tekort ontstaat, tegen slechts 38% van de consumenten.
- Materiaalhergebruik verplicht
Vrijwel alle experts verwachten binnen vijftien jaar regelgeving die materiaalhergebruik verplicht stelt, bij de consumenten is dat slechts de helft. Ook verwacht 75% van de experts dat hergebruik van materialen en accu’s binnen tien jaar noodzakelijk is (consumenten: 20%). Consumenten neigen naar het scenario van de Conventional Car, experts naar het scenario van de Connected Car, met nieuwe circulaire businessmodellen en blockchain-technologie voor het taggen van materialen voor eenvoudiger hergebruik. De overgrote meerderheid van experts én consumenten (beide 75%) verwacht dat alle onderdelen van auto’s vóór 2041 worden hergebruikt. Van de experts denkt 40% zelfs dat dat al voor 2031 kan.
- Training en bijscholing: snel nodig!
Grote haast voelen de respondenten voor het trainen van medewerkers. Van de experts verwacht 70% dat medewerkers van de demontagebranche binnen vijf jaar flink moeten bijscholen op nieuwe technieken, materialen en werkprocessen in demontage. Nekkers: “De sector heeft meer kennis nodig van moderne technieken voor het demonteren en recyclen van accu’s et cetera. Dit ligt in lijn met scenario 3, de Circular Car.”
- Design for recycling zet door!
Ook optimistisch zijn de experts over ‘design for recycling’: 40% verwacht dat 16% van alle nieuwe auto’s voor het jaar 2031 ‘designed for recycling’ zijn – en dat die trend daarna doorzet. Een derde van de experts denkt dat de vollédig circulaire auto er nooit gaat komen. “Circulaire auto’s zijn er nog niet, maar naarmate auto’s steeds meer gerecycled materiaal moeten bevatten ontwikkelt deze markt zich. De opkomst van meer elektronica zal wel leiden tot extra hoeveelheden complex afval. Daarvoor zijn straks aanpassingen nodig bij demontage en recycling.”
- Gebruikte onderdelen net zo duur als nieuw
De acceptatie van hergebruik van refurbished onderdelen groeit. “Al 20% van de consumenten wil in de komende drie jaar bij reparatie kunnen kiezen voor gebruikte, originele onderdelen in plaats van nieuwe”, aldus Nekkers. Dit ligt in lijn met het scenario Conventional Car. “Dat gaat ervan uit dat er één grote landelijke database komt waar alle beschikbare gebruikte onderdelen in staan en waar demontagebedrijven ook beschikbare gebruikte onderdelen op aanbieden ter vervanging in gebruikte auto’s.” Opvallend: de waarde van gebruikte onderdelen stijgt. Van de experts verwacht 40% zelfs dat die binnen 10 jaar even duur zijn als nieuwe.
In een volledig circulaire economie zullen fabrikanten de hele keten van grondstof tot eindproduct en van eindproduct tot grondstof in eigen hand willen houden
Fabrikanten gaan zélf recyclen
De overgrote meerderheid van de respondenten verwacht dat de demontagemarkt flink verandert. Zo verwacht 75% van de experts dat autofabrikanten en leasemaatschappijen voor 2041 zelf auto’s gaan recyclen. Digitalisering en big data nemen een grote vlucht, in de voertuigen zelf én ook bij het taggen, vervangen en recyclen van onderdelen en materialen. Vrijwel alle respondenten verwachten hierin binnen twintig jaar grote ontwikkelingen. In een volledig circulaire economie zullen fabrikanten de hele keten van grondstof tot eindproduct en van eindproduct tot grondstof in eigen hand willen houden. Zo houden ze controle op de kwaliteit en leveringszekerheid van onderdelen.”
Scenario ‘Conventional Car’ is eigenlijk al verleden tijd
De verschillen en overeenkomsten tussen experts en consumenten verrassen Nekkers niet. “Ze liggen op veel punten dicht bij elkaar. Wat me vooral opvalt: het Conventional Car-scenario is eigenlijk al ingehaald door de gebeurtenissen, maar welke van de andere twee dominant wordt, is nog geen uitgemaakte zaak. Misschien wordt het wel een combinatie van Connected en Circular Car. Intussen vinden er al wel grote verschuivingen plaats in de auto-industrie en krijgen de grote autofabrikanten snel meer grip op de keten van schade, reparatie en recycling. Als demontagesector moet je in dat tempo mee, als je de boot niet wil missen.”
Hier lees je de reactie van Algemeen Directeur ARN Paul Dietz op de uitkomsten van het onderzoek.
