Wie de beelden van de overstromingen in Spanje heeft gezien zal het zijn opgevallen: ongelofelijk veel autowrakken. Op snelwegen, op elkaar gepropt onder viaducten en drijvend door de straten…
Auto’s die bij overstromingen tot de stoelzitting onder water hebben gestaan (al is het maar voor even) zijn verloren en zouden gerecycled moeten worden. Zo ontstaat er bij auto’s die onder water hebben gestaan schade aan elektronische componenten en kan er door de corrosie die op deze onderdelen ontstaat kortsluiting ontstaan. De wrakken moeten daarom door een erkend autodemontagebedrijf (in Spanje een Centros Autorizados de Tratamiento) afgevoerd worden en daar worden gedemonteerd.

Voertuigen na ramp: 98% naar erkende autodemontagebedrijven
De ervaring bij natuurrampen in landen zoals België en Amerika leert dat slechts een klein deel van de wrakken bij gecertificeerde autodemontagebedrijven terechtkomt. Dit komt doordat er vaak partijen opstaan die hierin een verdienmodel zien. In Spanje is dat gelukkig anders: naar schatting 98% van de voertuigen zal door erkende autodemontagebedrijven worden afgevoerd en gedemonteerd.
Dat dit zo snel mogelijk gebeurd is essentieel vanwege de risico’s die tijdelijke opslag met zich meebrengt. De voertuigen zijn immers verzameld op openbare plekken wat risico’s op vervuiling en op brand met zich meebrengt. Manuel Kindelan: “Spaanse autodemontagebedrijven verzorgen het vervoer en de opslag van de wrakken met aandacht voor milieu en eigendomsrechten.”
Efficiënt verwerken van de voertuigen
“In de eerste dagen lag de focus op het redden van levens en op het verwijderen van voertuigen om onder meer hulpdiensten toegang te geven”, vertelt Manuel Kindelan. “Nu deze fase is afgerond wordt gewerkt aan het efficiënt verwerken van de voertuigen. Dit gebeurt in samenwerking met de voertuigdemontagesector, het Consorcio de Compensación de Seguros en de overheid.”
In de eerste dagen lag de focus op het redden van levens en op het verwijderen van voertuigen om onder meer hulpdiensten toegang te geven
Net als in Nederland is autorecycling goed geregeld in Spanje. Om ervoor te zorgen dat wrakken bij autodemontagebedrijven terechtkomen zijn er in Spanje verschillende (buitengewone) maatregelen genomen. Zo heeft het directoraat-generaal Verkeer op haar website een zoekmachine geplaatst om voertuigen te lokaliseren die door de natuurramp zijn getroffen. Op dit moment bevat de lijst de 2.500 voertuigen die zich op het moment van de ramp op de weg bevonden en die door de Guardia Civil zijn verwijderd en naar verschillende depots zijn vervoerd. Deze voertuigen zijn tijdelijk uitgeschreven bij de Spaanse RDW, zodat eigenaren geen wegenbelasting hoeven te betalen of andere administratieve verplichtingen hebben. Eigenaren wiens voertuigen zijn getroffen door Dana, maar waarvan de auto’s nog niet zijn geïdentificeerd door het Consortium, kunnen gratis een tijdelijke annulering aanvragen. Alle betrokken voertuigen zullen in het voertuigregister worden ingeschreven als ‘getroffen door Dana’. Enerzijds om te voorkomen dat ze weer de weg op komen zonder technisch gekeurd te zijn, anderzijds om mogelijke fraude op de tweedehandsmarkt te voorkomen.
Hoe werkt het in de praktijk?
Bij rampen is het niet de verzekeringsmaatschappij, maar een overheidsinstantie het Consorcio de Compensación de Seguros verantwoordelijk voor het compenseren van verzekerden. De nieuwe regelgeving heeft daarnaast invloed op de verwerking van voertuigen die door rampen beschadigd zijn. Mensen behouden hun recht als eigenaar.
- Alle voertuigen die door het Consorcio als total loss zijn verklaard worden verplicht afgevoerd naar een autodemontagebedrijf.
- Als een voertuig niet total loss is, neemt de verzekeringsmaatschappij contact op met de laatste eigenaar om verdere stappen te bespreken. Als het voertuig binnen twee maanden niet wordt opgehaald gaat het alsnog naar een autodemontagebedrijf.
- Voertuigen die vóór februari 2025 niet zijn beoordeeld of opgehaald worden automatisch naar een autodemontagebedrijf gebracht.
Samenwerking verloopt goed
Manuel is tevreden hoe de afwikkeling van de ramp met betrekking tot de wrakken tot nu toe verloopt: “De verwerking van voertuigen na de ramp verloopt heel goed, dankzij de samenwerking tussen de sector, het Consortium en overheden. Met respect voor eigendomsrechten worden maatregelen genomen om voertuigen snel en milieuvriendelijk naar de autodemontagebedrijven af te vervoeren, zodat ze daar hoogwaardig gerecycled kunnen worden.”
De verwerking van voertuigen na de ramp verloopt heel goed, dankzij de samenwerking tussen de sector, het Consortium en overheden
Verwijdering en recycling
Het Consortium ontwikkelt op dit moment samen met het ministerie van Industrie en de Spaanse Vereniging van Autosloop en Recycling (AEDRA) een proces voor de verwijdering en recycling van deze voertuigen. Mochten auto’s toch gerepareerd kunnen worden dan moet, in overeenstemming met de verzekeraar en het Consortium, een buitengewone technische inspectie van het voertuig plaatsvinden. Komt het voertuig hierdoorheen, dan volgt er na aanvraag kosteloos een registratie in het voertuigregister. Als de eigenaar, gezien de schade, besluit het voertuig uit het verkeer te halen, dan moet hij contact opnemen met een erkend autodemontagebedrijf voor de demontage ervan. Alleen gecertificeerde bedrijven zijn bevoegd om voertuigen te demonteren in overeenstemming met de geldende milieucriteria. De eigenaar ontvangt vervolgens een certificaat van vernietiging. Zodra de informatie over de definitieve uitschrijving van de auto is geregistreerd in het DGT-voertuigregister wordt de betreffende gemeente op de hoogte gesteld, zodat zij hun administratie kunnen actualiseren. Bovendien, is er voor de eigenaars van de getroffen voertuigen tot € 10.000,- financiële steun beschikbaar voor de aanschaf van een nieuw of jong gebruikt voertuig.