Skip to content
Samenwerking rond batterijrecycling helpt autofabrikanten verder
De snelle groei van elektrische auto’s moet nog komen, maar de regelgeving om batterijen een nieuw leven te geven of te recyclen is er al. […]
Spiers New technology en Gert Jan van de Have gefotografeerd voor ARN.

De snelle groei van elektrische auto’s moet nog komen, maar de regelgeving om batterijen een nieuw leven te geven of te recyclen is er al. Grote automerken als Volkswagen, Mercedes-Benz en Hyundai doen mee aan een collectieve uitvoering van de regelgeving: het ARN Beheerplan. Er is overleg en samenwerking met ARN en dat heeft tot mooie innovaties geleid. “Uitwisseling en samenwerking helpt om tot praktische oplossingen te komen.”

Tekst Ralph Rozema

Er zijn mooie voorbeelden van hoe samenwerking met bijvoorbeeld Volkswagen of Mitsubishi tot resultaat kan leiden. “Denk aan het vervoer en de verpakking van batterijen”, zegt Ella Theunissen, coördinator EV-batterijen bij ARN. “Als een batterij een risico kan opleveren, hoort daar een extra veilige verpakking bij die duurder is. Maar dat hoeft niet voor elke afgedankte batterij. Hoe kunnen we dat efficiënt organiseren, daar gaat het bijvoorbeeld over.”

“Dit is nieuw voor iedereen, of je nu te maken hebt met afgedankte batterijen uit een BMW of Mercedes-Benz. En het gaat niet alleen om hergebruik en recyclen op zich, maar ook om de logistiek eromheen, waarbij het van belang is dat het om vervoer van gevaarlijke goederen over de weg gaat”, vult Janet Kes aan. De manager Batterijen bij ARN vervolgt: “Welke technologie is het meest geschikt voor welke afgedankte batterijen en hoe organiseer je het transport zo efficiënt mogelijk? We hebben het erover met importeurs en inzamelbedrijven. Dat leidt tot inzichten waardoor iedereen doelgericht kan werken.”

 We praten op het kantoor van ARN op een steenworp van de A2 tussen Utrecht en Amsterdam. Met nu nog achtergrondgeluiden van auto’s met verbrandingsmotor, in de toekomst een stuk minder vanwege elektrisch verkeer. Maar het milieu vraagt om meer: ook hergebruik of recycling.

Energieopslag voor bungalowpark

Nu zijn er twee opties voor afgedankte tractiebatterijen: een tweede leven of recycling. Denk bij een tweede leven aan energieopslag. In Zeeland gebruikt een bungalowpark oude batterijen die energie leveren. Ze zijn niet meer geschikt om opnieuw in een auto te plaatsen, maar voor de alleenstaande bungalows bieden ze een uitkomst. In Duitsland wil Volkswagen oude batterijen gaan omvormen tot oplaadpalen langs de snelwegen. Handig voor als je een lange afstand moet afleggen en je je auto halverwege wilt opladen.

Bij recycling worden alle stoffen uit batterijen apart teruggewonnen en krijgen ze een nieuwe bestemming. “Daar valt nog veel te winnen en de verwachte grotere schaal zal de markt volwassen maken”, zegt Kes. De focus van fabrikanten is de batterijen in elektrische auto’s zo lang mogelijk mee te laten gaan; een langere levensduur. “Dat is natuurlijk goed, maar na zo’n lang gebruik zullen ze op termijn minder geschikt zijn voor een tweede leven. De verwachting is daarom dat recycling steeds belangrijker wordt.”

Autofabrikanten nemen voortouw

De autofabrikanten zetten steeds meer in op elektrisch. Neem Volkswagen, met een enorme fabriek voor elektrische auto’s in Zwickau. Topman Thomas Ulbrich, verantwoordelijk voor de productie van elektrische auto’s, leidde bondskanselier Merkel er persoonlijk rond. Het geeft maar even aan hoe belangrijk ook de politiek het vindt.

In Salzgitter bij Braunschweig heeft Volkswagen een proeffabriek voor batterijrecycling, vlakbij de fabriek waar batterijen worden geassembleerd. Zo kunnen de grondstoffen in één keer door. In 2020 verwachten ze batterijen uit drieduizend auto’s te recyclen. Het recyclingpercentage ligt dan nog op 72%, maar het is de bedoeling dat snel te laten oplopen tot 97%. Naast deze fabriek wil Volkswagen in de toekomst regionale fabrieken beginnen om batterijen te recyclen.

Renault, Toyota en anderen werken aan eigen initiatieven, vaak in samenwerking met derde partijen. 

Elk type batterij naar de juiste verwerker

Het is mooi dat autofabrikanten zelf initiatieven nemen voor batterijrecycling. Daarmee is echter de logistiek – en de veiligheid daarvan – op lokaal niveau nog niet geregeld. In Nederland coördineert ARN daarom voor de meeste auto-importeurs de inzameling en verwerking van batterijen van elektrische auto’s. Het is niet verplicht mee te doen, maar voor importeurs en andere bedrijven is het vooral handig. “ARN bekijkt waar ingezamelde afgedankte batterijen het beste naar toe kunnen voor verwerking”, vertelt Theunissen. Niet elke verwerker heeft interesse voor elk type batterij. Dat levert maatwerk op waar we vraag en aanbod goed bij elkaar brengen. En uiteraard dragen we zorg voor correcte rapportage aan de overheid.

De inzameling gebeurt door Van Peperzeel, die de afgedankte batterijen bij iedereen ophaalt en ze naar de juiste verwerker brengt. Als batterijen nog geschikt zijn voor een tweede leven gaan ze naar een van de drie bedrijven die er nieuwe producten en toepassingen van maken; en daarmee ook de nieuwe producent van de batterij worden. Recycling gebeurt nu vaak in Duitsland of Frankrijk. “Als het aanbod aan afgedankte batterijen toeneemt, wordt het mogelijk ook interessant een grote verwerkingsfaciliteit in Nederland te bouwen.”

Batterijen gaan steeds langer mee

De verschillende merken zijn volop in ontwikkeling om batterijen langer te laten meegaan. “Waar ARN voorheen vooral volledige batterijpakketten inzamelde, gaan we bij steeds meer merken over op het inzamelen van modules”, vertelt Theunissen. De batterij bestaat uit een in serie of set geschakelde modules. Het vervangen van de defecte modules leidt ertoe dat het batterijpakket in zijn geheel weer langer meekan. Dit vereist kennis en expertise van specifiek opgeleide hoogvoltage technici. Een discipline die bij steeds meer autobedrijven beschikbaar is. “Wij denken op onze beurt mee hoe inzameling en verwerking zo efficiënt en veilig mogelijk kan plaatsvinden. Door op dat vlak kennis te delen kunnen we het totale proces toekomstbestendig inrichten.”

Als het elektrische wagenpark steeds sneller gaat groeien, kan in Europa een tekort aan recyclingcapaciteit ontstaan. Het is een uitkomst dat fabrikanten er zelf mee aan de gang gaan. “We zijn er blij mee. Het gaat erom dat de recycling zo volledig en duurzaam mogelijk gebeurt en des te beter als fabrikanten het voortouw nemen. En we blijven graag meedenken over oplossingen.”

Klik hier als u meer wilt weten over het Besluit beheer batterijen en accu’s (Bbb) of het ARN Beheerplan.

Deel dit bericht op je kanalen

Nieuwsbrief

Wilt u op de hoogte gehouden worden?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.