Autorecycling
ARN concentreert zich op het deel van de autoketen dat begint vanaf het moment dat een auto of de batterij wordt afgedankt. Deze recyclingketen kenmerkt zich in Nederland door een hoge mate van professionaliteit. Bijna alle materialen, onderdelen en vloeistoffen worden teruggewonnen, hergebruikt, gerecycled en/of nuttig toegepast. Dit is een direct gevolg van het feit dat in Nederland in de jaren 90 al een systeem is opgezet om autowrakken milieuverantwoord te gaan recyclen, nog voordat de Europese autowrakkenrichtlijn in 2000 werd gepubliceerd.
Globaal bestaat de recyclingketen voor autowrakken uit drie fases: demontage, shredderen/post-shredden en verwerking van de gedemonteerde materialen. De demontagebedrijven zijn goed voor circa 25% van het recyclingresultaat. De shredderbedrijven realiseren nog eens 73% door recycling en nuttige toepassing en energieterugwinning.
Autorecycling in één oogopslag: de schakels en hun prestaties
De post-shredderfase komt geheel op het conto van de fabriek die in 2011 door ARN werd opgericht en zo’n tien jaar later werd overgedragen aan marktpartij HKS Metals. Deze zogenoemde Post Shredder Technology (PST) fabriek in Tiel borgt dat al het materiaal dat via ARN van de shredderbedrijven afkomstig is, bij voorrang wordt verwerkt. Daarmee kunnen we in Nederland voldoen aan de wettelijke recyclingverplichting.
De state-of-the-art autorecyclingketen is het resultaat van de samenwerking van relevante marktpartijen die gezamenlijk de productie en verkoop, demontage en recycling van auto’s vertegenwoordigen. Door én met ARN geven ze uitvoering aan de Europese regelgeving op het gebied van producentenverantwoordelijkheid.
Recycling van EV-batterijen
Sinds 2008 faciliteert ARN ook de inzameling, recycling en het eventuele tweede gebruik (second use) van EV-batterijen. Het optimaliseren van deze snelgroeiende keten is onder meer van belang vanwege het milieu (adequate verwerking) en het terugwinnen van (kritische) grondstoffen.
Recycling van EV-batterijen in één beeld: de schakels en hun prestaties
Onze meerwaarde
In de basis faciliteert ARN de recyclingketen aan de hand van verplichte zaken als de demontage van auto’s en de recycling van daaruit onttrokken vloeistoffen en materialen en EV-batterijen. Vervolgens ondersteunen we alle schakels in de ketens van auto- en autobatterijrecycling. Wij delen kennis, verbinden partijen, borgen de kwaliteit van recycling, en initiëren innovatieve projecten
Daarbij richten we ons steeds meer op het bevorderen van hoogwaardiger hergebruik en recycling. Door waardevolle grondstoffen zuiverder te behouden, kunnen gerecyclede stromen zonder (of met zo gering mogelijk) waardeverlies worden toegepast, en minimaliseren we de hoeveelheid afval.
Uiteindelijk realiseren we hiermee een aanzienlijke beperking van afval via preventie, vermindering, recycling en hergebruik; een subdoel van de Sustainable Development Goal 12 van de Verenigde Naties. Dit globale duurzaamheidsdoel richt zich op duurzame productie en consumptie, met een efficiënter gebruik van grondstoffen, een lagere milieubelasting en minder grondstoffenafhankelijkheid.
Naast onze focus op techniek, innovatie en het verbinden van partners heeft ARN aandacht voor de mens in de keten. We investeren daarom in kennisoverdracht en trainingen met betrekking tot het ontmantelen en verwerken van auto-onderdelen en batterijen. Schoon en veilig werken staan centraal.
Het waardecreatiemodel geeft een inzichtelijk beeld van de waarde die ARN toevoegt.
Vijf doelen voor 2027
In 2027 wil ARN een vijftal doelen hebben gerealiseerd. De strategie waarmee deze doelen worden nagestreefd, kent een fundamenteel uitgangspunt: ARN draagt bij aan de totstandkoming van de circulaire economie van auto’s en EV-batterijen, en maakt zichzelf daarbij op lange termijn overbodig.
Strategische doelen:
1. De keten intact, gegarandeerd!
Hoe dan ook, recycling moet altijd door kunnen gaan, ook als er een ketenpartner wegvalt, een contract wordt beëindigd, en/of eisen strenger worden.
2. Circulariteit in de plus, kosten in de min
De druk, het belang én de kansen van steeds hoogwaardigere recycling en hergebruik nemen toe.
3. Vertrouwen in onze rol, en begrip voor onze positie
Markten ontwikkelen zich snel, en ARN wil daarin van betekenis zijn. Daarvoor is het cruciaal dat het transparant is over hoe en met wie ARN verbonden is en samenwerkt.
4. Hergebruik in opkomst
De vraag naar gebruikte onderdelen en grondstoffen neemt toe.
5. Regels moeten werken, voor iedereen
ARN geeft uitvoering aan de producentenverantwoordelijkheid, we gaan niet over de regels maar pleiten wel voor uitvoerbare regelgeving.
Aan de hand van deze doelen wil ARN inspelen op ontwikkelingen die zich in de markt voordoen, en indien mogelijk een antwoord bieden en een bijdrage leveren. De grote lijnen van deze ontwikkelingen hebben we hieronder beschreven.
- De autoketen is al decennia bekend met het principe van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Naast het duurzame uitgangspunt hiervan wordt inmiddels het (economische en politieke) belang hiervan steeds nadrukkelijker gevoeld, omwille van de grondstoffenonafhankelijkheid in de eigen regio.
- Zowel bij de importeurs als bij de autodemontagebedrijven is sprake van een consolidatieslag waardoor er steeds minder, maar wel grotere partijen op de markt komen. Het speelveld verandert, inclusief de invloed die marktpartijen kunnen hebben op wet- en regelgeving en de ontwikkelingen in de ketens.
- De eisen en verwachtingen op het gebied van modulair ontwerpen, hergebruik en recycling worden herzien, én scherper. Dit geldt in het bijzonder voor de toepassing van gerecycled materiaal.
- Gelijktijdig evolueren voertuigen zowel in samenstelling als in technologie. Zo heeft de elektrificatie inmiddels al een geheel eigen keten, die van de batterijen, opgeleverd. Nieuwe materialen zijn soms lastiger te scheiden. Tegelijkertijd gaan auto’s langer mee. Ook is het hergebruik van onderdelen meer geaccepteerd.
Het is aannemelijk dat marktpartijen in de keten in toenemende mate zelf verantwoordelijkheid zullen nemen voor de fase ná gebruik van een voertuig, inclusief batterij. Hierdoor kan op langere termijn de rol van ARN in het faciliteren en organiseren van de ketens deels of geheel worden overgenomen.
Wat onze stakeholders vinden
Zowel interne als externe stakeholders waarderen het behalen van de recyclingdoelstellingen als belangrijkste thema voor ARN. Bijna net zo belangrijk wordt de betrouwbaarheid van cijfers gevonden, evenals de uitvoering van wetgeving (Besluit beheer autowrakken en het Besluit regeling voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid). Dat blijkt uit onderzoek dat ARN in 2024 heeft gedaan onder haar stakeholders.
Uit de veelheid aan geïnventariseerde thema’s kwam in het onderzoek een aantal onderwerpen nadrukkelijk naar voren. Zo werd belangrijk gevonden dat ARN aandacht moet blijven houden voor ondersteuning van autorecycling, naast de snel opkomende recyclingketen van EV-batterijen. Ook werd belang gehecht aan het ondersteunen van de veiligheid bij het ontmantelen, ontladen en verwerken van batterijen. In het algemeen onderschrijven de externe stakeholders de bijdrage die ARN levert aan de circulaire economie en het verlagen van milieu-impact in de keten.
Interne stakeholders betreffen de medewerkers van ARN, het bestuur en de raad van commissarissen. Bij de steekproef onder externe stakeholders werden diverse partijen betrokken die vermeld staan in het stakeholderoverzicht
De uitkomsten van dit onderzoek worden meegenomen in de strategie-ontwikkeling en bedrijfsvoering van ARN en zijn leidend voor de inhoud van dit verslag.
Het relatienetwerk van ARN
ARN onderhoudt met vele partijen relaties. De tabel geeft een niet-limitatief overzicht van het uitgebreide relatienetwerk.
| Rol | Relatie ARN | Primaire thema’s | |
| RAI Vereniging | Vertegenwoordiging van de importeurs van voertuigen en behartigen van hun belangen | Levert bestuurslid Stichting | Invulling van de uitgebreide producenten- verantwoordelijkheid en ontwikkeling van de recyclingketen |
| Stiba | Vertegenwoordiging van de demontagebedrijven en behartigen van hun belangen | Levert bestuurslid Stichting | Alle dossiers rond autodemontage |
| BOVAG | Vertegenwoordiging van o.a. dealers en autobedrijven en behartigen van hun belangen | Levert bestuurslid Stichting | Gebruikte onderdelen. Gelijk speelveld |
| Inspectie Leefomgeving en Transport | Toezichthouder van wet Bba en Bbb namens ministerie van Infrastructuur en Waterstaat | Toezichthouder | Wettelijke rapportages, handhavingsdossiers |
| Demontage-bedrijven | Ontmanteling van autowrakken en demontage van EV-batterijen | Deelnemer | Allerhande uitvoeringsvraagstukken, vergoedingen |
| Importeurs | Voertuigen op de markt zetten, betalen recyclingbijdrage | Direct én via RAI Vereniging | Rapportages, operationele verbeteringen, kennis delen |
| HKS Tiel | Verwerking van post-shredder materiaal (kunststof) | Contractpartner | Rapportages, betalingen, onderzoeken |
| Shredders | Verwerking van autowrakken na demontage | Contractpartner | Operationele verbeteringen |
| Verwerkers | (Eind)verwerking van materialen uit demontage en post-shredderproces | Contractpartner | Behalen contractuele afspraken, operationele verbeteringen |
| Ministerie van I & W | Beleid- en wetgeving | Wetgever | Goede, uitvoerbare regelgeving |
| RDW | Voertuig toelating- en registratie. Toezichthouder demontagebedrijven. | Overheids-partner | Gelijk speelveld, gebruik data, fake-export, etc |
| Europese Commissie | Beleid en wetgeving | Overheid | Goede, uitvoerbare regelgeving |
| Voertuigfabrikanten | Fabrikant van voertuigen | Marktpartij | Onderzoeken |
| Consumenten | Gebruiker voertuigen, vaak degene die een voertuig afdankt. Kan ook gebruiker van gebruikte onderdelen zijn. Betaalt indirect recyclingbijdrage | Algemeen publiek | Communicatie over ARN |
| NGO’s | Betrokken bij duurzaamheid in de ketens van ARN | Overlegpartner | Communicatie- en afstemming over ARN |
| Collega PRO’s | Invullen producenten-verantwoordelijkheid | Netwerk-collega’s | Diverse thema’s, kennis delen en streven naar goede regelgeving |
| Onderzoeksinstellingen | Onderzoek, kennisvermeerdering, innovatie | Kennispartner | Materiaal- en methode onderzoeken |
| Rijkswaterstaat | Handhaving/uitvoering UPV | Overheid | Algemeen Verbindend Verklaringen en rapportages |
| Omgevingsdiensten, gemeenten, etc. | Handhavers demontagebedrijven en verwerkers | Overheid | Verbeteren handhaving |
| BCC NL | Bouwen aan batterijsector in Nederland | Samenwerkingspartner | Stimuleren batterij-ecosysteem in Nederland |
| Stichting Open | Uitvoerder van producentenverantwoordelijkheid | Netwerk-collega’s | Collegiale afstemming op overlappende dossiers |
