Skip to content
International Dismantling Information System
Handleidingen van 84 automerken in één online database: IDIS maakt demontage van ELV’s veiliger
Ieder autodemontagebedrijf zou voor de verwerking van elektrische voertuigen zoveel mogelijk gebruik moeten maken van de informatie vanuit IDIS, meent ARN. De kennisbank bevat de […]
Gebroeders Klein Gunnewiek

Ieder autodemontagebedrijf zou voor de verwerking van elektrische voertuigen zoveel mogelijk gebruik moeten maken van de informatie vanuit IDIS, meent ARN. De kennisbank bevat de gedetailleerde demontage-instructies van autofabrikanten, die nodig zijn voor veilige verwerking. Projectleider Rob van der Linden van ARN: “Je werkt met hoog voltage. Dat heeft specifieke risico’s. De tijden van trial and error zijn voorbij.”

Eén kennisbank waar je al je demontage-instructies vindt en die gratis is in gebruik. Dat klinkt als het walhalla voor autodemontagebedrijven. Sterker nog, zo’n database bestaat. Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw is er IDIS, wat staat voor: International Dismantling Information System. Het doel van de kennisbank – in de beginjaren op handige cd-rom – is om het milieuvriendelijk verwerken van ELV’s (end-of-life vehicles) te promoten. Demontagebedrijven die met IDIS werken, hebben alle informatie voorhanden voor een veilige en kostenbesparende ontmanteling van ELV’s. In IDIS staat immers per merk en model de demontage-informatie aangegeven. Of dat nu een airconditioning, airbag of batterijpakket is. De informatie is betrouwbaar, gedetailleerd en up-to-date omdat het rechtstreeks afkomstig is van de autofabrikanten. Binnen zes maanden na een lancering van een nieuw type moeten de juiste handleidingen in IDIS staan in 31 talen (voor 40 landen). Immers: de autofabrikant heeft de wettelijke plicht tot deze informatievoorziening. “De informatie van zeker 3.350 modellen en varianten afkomstig van 84 automerken teruggaand tot 1974 staat erin”, zegt Johannes Chatzis. Chatzis werkt bij tec4U, het bedrijf achter IDIS.

‘Met de flinke groei van het wagenpark van elektrische auto’s stijgt ook de uitval en krijgen autodemontagebedrijven de komende jaren steeds meer elektrische en hybride auto’s binnen’

IDIS van training naar de praktijk

Sinds 2019 is Innovam in nauwe samenwerking met ARN gestart met de training ‘Veilig demonteren van e-voertuigen’. IDIS speelt een belangrijke rol bij deze training, waarmee men autodemonteurs veilig leert werken bij het demonteren van aandrijfbatterijen van hoog voltage voertuigen. “Met de flinke groei van het wagenpark van elektrische auto’s stijgt ook de uitval en krijgen autodemontagebedrijven de komende jaren steeds meer elektrische en hybride auto’s binnen. Als je die demonteert, moet je goed weten wat je doet. Anders ontstaan er mogelijk levensgevaarlijke situaties door elektrocutie. In IDIS zie je precies hoe je de batterij veilig kunt demonteren”, vertelt Van der Linden.

Door IDIS een prominente plek in de Innovam-training te geven hoopt ARN dat demontagebedrijven na de training IDIS vaker gaan gebruiken. In ieder geval is het plan om elk aangesloten demontagebedrijf kennis te laten maken met IDIS. Ook zullen er in de nabije toekomst enkele e-componenten (afspraken over hoe om te gaan met een elektrische ELV) worden toegevoegd aan de huidige KZD-norm (Kwaliteitszorg demontage). Straks zijn bij ARN aangesloten autodemontagebedrijven, wanneer ze een elektrische of hybride auto hebben binnengekregen, verplicht om minimaal een aantoonbaar opgeleide demonteur in dienst te hebben. Een demonteur die met IDIS getraind is voor de veilige demontage van elektrische en hybride voertuigen. “Ze moeten dan naast een actieve inlog van IDIS ook de benodigde gereedschappen en persoonlijke beschermingsmiddelen in huis hebben”, benadrukt Van der Linden.

Page image

Speurtocht

Het gebruik van IDIS is vooralsnog vrijblijvend. Van der Linden signaleert dat Nederlandse autodemontagebedrijven de database niet of onvoldoende gebruiken. “Hierdoor ontstaat het risico dat men het op de ouderwetse manier gaat doen, waarbij het principe van learning by doing de standaard is. Deze manier is voor dit soort auto’s gewoon niet geschikt en brengt onnodige risico’s met zich mee. Ik zeg dan: met hoog voltage kan één fout fataal zijn. Veiligheid moet altijd voorop staan.” Als je werkt met hoge voltages, is er volgens hem geen ruimte voor ‘het maar eens proberen’.

Johannes Chatzis heeft als managing director van tec4U veel contact met IDIS-gebruikers. “In een land als Nederland is de verwerking van autowrakken bij autodemontagebedrijven goed georganiseerd. Dat geldt ook voor de verwerking van bijvoorbeeld het shredderafval. Doordat recycling van kunststoffen hiermee al goed is geregeld hoeft men hiervoor niet veelvuldig gebruik te maken van demontage-informatie uit IDIS, is het idee. Maar voor andere Europese lidstaten is demontage informatie van plastic onderdelen wel van waarde, daarom zit het erin.” Chatzis denkt dat demonteurs onvoldoende weten in welke informatie IDIS allemaal voorziet. “Je hebt een heel overzicht van wat waar in een voertuig zit. Je weet precies waar de vloeistoffen, batterijen, de gevaarlijke stoffen en materialen zich bevinden.” Volgens Chatzis is het zonder die informatie moeilijk om netjes een auto te demonteren. “Een moderne auto telt een flink aantal batterijen. Zonder IDIS vind je die echt niet allemaal.” Momenteel gaat dat nog goed, maar Van der Linden denkt dat de toename van het batterijgebruik in de toekomst nog best voor een uitdaging kan zorgen. “Als straks de autowrakken bij shredders vol zitten met allerlei niet gedemonteerde batterijen neemt de kans op brandgevaar bij deze shredderbedrijven toe.” Chatzis voegt daaraan toe: “Bovendien vervuil je de recyclingstromen enorm.”

Page image

Verstopte gevaren

IDIS houdt rekening met nieuwe technologieën in relatie tot verplichte demontage. “Zodra een nieuwe technologie in een auto zit, staat in IDIS wat het is, hoe je het deactiveert en veilig en milieuvriendelijk verwerkt”, zegt Chatzis. “Je vindt informatie over de gereedschappen of apparatuur die nodig zijn bij de demontage.” eCall is een voorbeeld van nieuwe technologie die om een gespecialiseerde demontagehandleiding vraagt – net als moderne luchtvering en start/stop-condensatoren. “In zulke condensatoren zit soms vloeistof en deze moeten daarom worden gedemonteerd, maar dan moet je wel weten hoe je dat veilig moet doen”, zegt Chatzis. Verder geeft IDIS ook informatie over de omgang met voertuigen voorzien van LPG- en CNG-tanks of voertuigen met luchtvering, waarbij hoge druk komt kijken. “Een schroefje dat je onder zulke hoge druk losdraait, verandert opeens in een soort kogel”, benadrukt Chatzis.

E-module

Per september 2021 heeft IDIS haar informatie over het omgaan met hoog voltage-onderdelen in een elektrische auto verder uitgebreid en verbeterd. Binnen deze ‘hoog voltage-omgeving’ is het nog makkelijker te zien met welke technologie je te maken hebt en hoe je veilig te werk gaat bij de demontage. Onderdeel van de update zijn korte handleidingen en flyers met stappenplannen die printbaar zijn. Hiermee wordt een veilige werkwijze écht de nieuwe standaard binnen het bedrijf. Van der Linden denkt dat het een goede stap is, al kan er meer worden gedaan. “Wat zeker zou helpen zijn training- of instructievideo’s over hoe je IDIS gebruikt in relatie tot de demontage van hoog voltage-voertuigen.” Daarnaast zijn in IDIS niet alle demontage-instructies in het Nederlands beschikbaar. “Ik kan mij voorstellen dat het voor demonteurs lastig is om een Engelstalige instructie te gebruiken”, aldus Van der Linden. “Als blijkt dat een Nederlandstalige instructie ontbreekt, geven we dit door aan tec4U, zodat zij hiermee aan de slag kunnen.” De overtuiging is: hoe meer demontagebedrijven IDIS gebruiken, hoe veiliger het wordt.

Per september 2021 heeft IDIS haar informatie over het omgaan met hoog voltage-onderdelen in een elektrische auto verder uitgebreid en verbeterd
Page image

Foutje, bedankt

Sinds het voorjaar van 2018 zijn nieuwe auto’s verplicht voorzien van een eCall-systeem. Als de auto onverhoopt crasht, gaat er volautomatisch een hulpvraag (de ‘eCall’) uit naar ambulancediensten en brandweer. Dat scheelt tijd en dus levens. Soms rukken de hulpdiensten echter uit voor niets, blijkt uit een aantal Europese gevallen. Dan krijgen de hulpdiensten noodoproepen binnen van ELV’s die hun laatste ademteug uitblazen in een luid grommende shredder. Chatzis: “Het autoverwerkingsbedrijf is dan even vergeten om de eCall-module juist te demonteren, waarna hij onbedoeld alsnog afgaat. Als maar één iemand even de moeite had genomen een blik te werpen in IDIS zou een kostbare en onnodige uitruk van de hulpdiensten zijn voorkomen.”

Deel dit bericht op je kanalen

Nieuwsbrief

Wilt u op de hoogte gehouden worden?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.