Een belangrijk doel dat abrupt, gek genoeg, een vlucht kreeg door zijn gezondheidssituatie; als gevolg van een hersentumor heeft hij volgens de medische prognose niet lang meer te leven. “Mijn hersentumor is de aanleiding geweest om Aethos op te richten. Een stichting die als doel heeft de recycling van materialen van afgedankte vliegtuigen te verbeteren.” Hij vervolgt: “Twintig jaar geleden heb ik tijdens mijn studie aan de TU Delft de unieke kans gekregen om in de praktijk een Boeing 747 te demonteren. In die tijd was duurzaamheid nauwelijks een onderwerp; veel partijen deden maar wat. Ik voorzag dat vliegtuigen langer binnen Europa in gebruik zouden blijven én dat de mate van duurzaamheid door Europese luchtvaartmaatschappijen zou worden aangescherpt.” In eerste instantie richt Derk-Jan AELS op om de demontage en recycling van vliegtuigen als dienstenmodel aan te bieden. “Later zijn we zelf vliegtuigen gaan aanschaffen, waarna we de onderdelen zijn gaan verkopen.” Op dit moment schaft AELS met name iets jongere, afgedankte vliegtuigen aan. “De vraag naar onderdelen bij deze categorie vliegtuigen is groter dan bij de echt oude vliegtuigen. Het gaat bij deze iets jongere toestellen om passagiersvliegtuigen van 10-15 jaar oud.”
Jaarlijks komen ongeveer 800 vliegtuigen aan het eind van hun leven
Hoge waarde van de onderdelen
Wereldwijd zijn er circa 30.000 vliegtuigen. Dan hebben we het niet over militaire, zakelijke of kleinere pleziervliegtuigen. Jaarlijks komen ongeveer 800 vliegtuigen aan het eind van hun leven. “Tijdens de coronaperiode lag dit aantal met gemiddeld 500 afgedankte vliegtuigen per jaar zelfs nog lager, terwijl er ook veel minder gevlogen werd. Dit blijf ik raar vinden, de reden was waarschijnlijk dat de boekwaarde hoog was en het afstoten te veel financiële pijn zou opleveren”, vertelt Derk-Jan. “Inmiddels zien wij weer een stijging in het aanbod. Veel vliegtuigonderdelen hebben een hoge waarde. Denk bijvoorbeeld aan de motoren, het landingsgestel en de APU (auxiliary power unit), die in de staart van het vliegtuig zit.” Maar ook naar cockpitinstrumenten en specifieke onderdelen is veel vraag. “Alles wat beweegt en een serienummer heeft, is interessant want dat gaat wel eens stuk.”
Strenge veiligheidseisen
De vliegtuigindustrie kent uiteraard bijzonder hoge veiligheidseisen. “Elk onderdeel dat wordt hergebruikt moet apart worden gecontroleerd en geregistreerd. In geval van LLP’s (Life Limited Parts), zoals de motor, moet de gehele geschiedenis bekend zijn waarna deze door een hercertificeringsbedrijf weer klaar voor hergebruik wordt bevonden.” Voordat een vliegtuig wordt gekocht wordt eerst een analyse gemaakt van alle onderdelen die zich aan boord bevinden en van de positie in hun levenscyclus. De mogelijkheid van hergebruik hangt onder meer af van de leeftijd, de levensduur en het aantal vliegtuigbewegingen dat is gemaakt. “Dit alles beïnvloedt de business case van de onderdelen. Niet alles is vooraf te voorspellen. Soms word je verrast.”
De schrootopbrengst is laag. Een afgedankt vliegtuig kost al snel tussen de 1 en de 2 miljoen euro. Dus je kunt wel uitrekenen hoeveel de overige onderdelen moeten opbrengen
‘Materiaalrecycling is een puzzel’
De stichting Aethos wil een brug slaan tussen de bedrijven die een vliegtuig uit elkaar halen en de experts met kennis van recycling. “In vergelijking met auto’s is de vliegtuigindustrie op het gebied van hergebruik van onderdelen verder. Dit heeft te maken met de hoge waarde van vliegtuigonderdelen. Op het gebied van de recycling van de materialen die overblijven, loopt zij echter achter. Veel materialen, zoals plastics met brandvertragers, worden op dit moment niet of nauwelijks gerecycled. Materiaalrecycling is een puzzel en de wens is om het in de toekomst beter te doen. Er wordt soms nog wat te simpel gedacht over recycling van vliegtuigmaterialen. De stichting biedt onderzoeksbudget en wil dienen als springplank om kennis te delen. We zijn bij Aethos hard op zoek naar mensen met recyclingervaring op het gebied van bestaande vliegtuigmaterialen, die hieraan een steentje kunnen bijdragen”, besluit Derk-Jan.
Vliegtuigrecycling verder brengen
Veel Europese onderzoeken richten zich op de vliegtuigen die in de toekomst gebouwd zullen gaan worden. Voordat deze gebouwd zijn, ben je 10-20 jaar verder en voordat ze gerecycled worden nog eens 20-25 jaar. “Wij richten ons liever op de vliegtuigen die veertig jaar geleden zijn ontwikkeld en die binnenkort aan het eind van hun leven komen. Graag verbreden we de discussie naar hoogwaardige recycling van materialen van de bestaande vliegtuigtypen en kijken we wereldwijd naar mogelijke oplossingen. Iedereen die hieraan een bijdrage kan leveren, nodig ik van harte uit om contact met de stichting Aethos op te nemen. Nu kan ik me hier nog voor inzetten, maar ik weet niet hoe lang nog… Ik vind het mooi dat met stichting Aethos een zaadje is gepland om vliegtuigrecycling verder te brengen. Als ik er niet meer ben, gaat het team hiermee verder.”
Meer over Aethos
Aethos ondersteunt bedrijven, organisaties en personen om recycling van materialen van afgedankte vliegtuigen te verbeteren. De stichting heeft een ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling). Dat betekent dat mensen en bedrijven fiscaal gunstig een financiële bijdrage kunnen leveren. Doel is om met innovatieve en duurzame manieren te voorkomen dat de lastig te recyclen materialen uit vliegtuigen moeten worden gestort of laagwaardig worden gerecycled. Bekijk voor meer informatie de website.
Deel dit bericht op je kanalen
Nieuwsbrief