Innovam ontwikkelt verschillende trainingen voor de automotive sector waarbij gebruik gemaakt wordt van Virtual Reality (VR) of Augmented Reality (AR). Beide technieken lenen zich uitstekend voor het virtueel oefenen van vaardigheden of processen of bieden extra informatie aan als virtuele laag over de realiteit.
Innovam ontwikkelt verschillende trainingen voor de automotive sector waarbij gebruik gemaakt wordt van Virtual Reality (VR) of Augmented Reality (AR).
Waar je je bij VR volledig in een virtuele omgeving bevindt, wordt er met AR een virtuele laag over de reële wereld heen gelegd. Beide technieken lenen zich uitstekend voor het virtueel oefenen van vaardigheden of processen of bieden extra informatie aan als virtuele laag over de realiteit. Door de coronacrisis hebben deze ontwikkelingen een vlucht genomen, daarnaast zijn VR en AR voor veel klanten een hype merkt Bernd-Jan de Rooij van Innovam, die met zijn team voor klanten trainingen ontwikkeld. Het wordt dan ook steeds vaker voor trainingsdoeleinden ingezet. De Rooij: “VR komt voort uit de game-industrie. Jongeren die opgegroeid zijn met gamen, weten bijna niet beter dan dat VR-elementen onderdeel zijn van een virtuele ervaring.” De uitdaging bij het ontwikkelen van VR-trainingen is dat er met de bekende games miljoenen gepaard gaan. “Dit is meestal niet het budget van onze klanten. Wat je ontwikkelt, is qua beleving al snel minder dan in een Fortnite- of Pokémon-game. Daar komt bij dat je je training vaak niet alleen maakt voor jongeren die van gamen houden, maar ook voor mensen die daar helemaal geen affiniteit mee hebben.” AR is wellicht nog wat minder bekend als technologie, maar voor ons heeft vooral AR een grote vlucht genomen. In opdracht van verschillende klanten hebben we apps ontwikkeld op basis van deze technologie, die wereldwijd verkrijgbaar zijn in de appstores.”
Best of both worlds
Volgens De Rooij zijn VR en AR geen toverwoorden. Wat de succesformule dan wel is? “Wij denken dat de toekomst een mix van VR en AR zal zijn, waarbij je soms helemaal afgesloten iets aan het doen bent en op andere momenten in de reële wereld bezig bent met een extra laag informatie die wij daar overheen projecteren op het moment dat dit handig is. Waar bij VR een virtuele vervanging voor een fysieke omgeving wordt gecreëerd en je een geschikte bril nodig hebt, kun je AR heel eenvoudig op een daarvoor geschikte smartphone of tablet gebruiken. In plaats van de echte wereld ‘uit te schakelen’ verbeter je de fysieke omgeving met een mix van virtuele objecten. Op deze manier kun je oplossingen bieden voor de meeste vraagstukken, waarbij het uiteindelijke leerdoel leidend moet zijn. Als je dat goed scherp houdt bij het bepalen van de juiste oplossing, combineer je the best of both worlds.”
Innovam denkt dat trainingen in de toekomst een mix van VR en AR zal zijn.
‘Wat wil je aan kennis en vaardigheden bereiken en welke toepassing is daar het meest geschikt voor? In veel gevallen kun je vaak gewoon volstaan met een instructievideo of e-learning’
Voordelen AR
Waar je voor VR een speciale (dure) bril nodig hebt, is voor AR een app op de eigen telefoon of computer vaak al voldoende. “Deze app is meestal gratis beschikbaar in de Apple Store of voor Android. Op de meeste niet al te oude toestellen kunnen de apps geïnstalleerd worden al lopen de Android-merken wel wat achter op Apple. Voordeel van een app is dat je het in de meeste gevallen makkelijk kunt installeren, je er geen speciale apparaten voor hoeft aan te schaffen en je er thuis of op je werkplek makkelijk en zonder investering mee aan de slag kunt gaan.” Een ander nadeel van VR is volgens De Rooij dat sommige mensen na vijf tot tien minuten met zo’n bril op hun hoofd een zogenaamde ‘motion sickness’ kunnen ervaren. Doordat het beeld dat je ogen ervaart niet dezelfde beweging en snelheid maakt als je lijf voelt, raakt je evenwichtsorgaan ontregeld wat de misselijkheid veroorzaakt. “Het is te vergelijken met zeeziekte. De een heeft nergens last van en de ander is binnen no time kotsmisselijk.” Met AR heb je hier geen last van, omdat je de complete referentie met de echte wereld houdt.
Beoogde leerdoel helder hebben
De Rooij benadrukt dat het niet om het middel (AR of VR) gaat, maar dat je altijd het beoogde leerdoel helder voor ogen moet hebben. “Wat wil je aan kennis en vaardigheden bereiken en welke toepassing is daar het meest geschikt voor? In veel gevallen kun je vaak gewoon volstaan met een instructievideo of e-learning. Dat kost één veel minder, maar dan bereik je wellicht hetzelfde effect. Hoewel een compleet virtuele omgeving als VR wel de trend is, bouwen wij zoals ik eerder aangaf momenteel nauwelijks in VR. Wij zijn meer van AR.” Met AR kun je op basis van simulaties verschillende vaardigheden actief oefenen in een virtuele setting, maar toch in verbinding blijven met de realiteit. “Wil je bijvoorbeeld alleen stap voor stap laten zien hoe je een accupakket kunt ontmantelen, dan volstaat een instructievideo. Maar wil je dat leerlingen de bijbehorende handelingen ook echt zelf kunnen oefenen, dan is AR beter. Niet alleen kan je oneindig oefenen zonder iets kapot te maken of jezelf te bezeren, daarbij kan de app feedback geven als je iets goed doet of tips als het beter kan. Door gebruik te maken van een herkenbaar object, als een accupakket of elektrisch voertuig, lijkt alles nog veel meer op de situatie die je aantreft als je met de opgedane kennis weer op je werkplek aan de slag gaat.”
‘Voor corona waren veel van onze producten en diensten al voor een deel gedigitaliseerd. Onze strategie is om de komende jaren al onze producten en diensten digitaal aan te kunnen bieden’
Alle diensten en producten digitaal aanbieden
De coronacrisis heeft het digitaal trainen bij Innovam versneld. Waar vroeger mensen vanuit de hele wereld werden ingevlogen naar Nieuwegein om daar een Train-The-Trainer-programma te volgen worden deze projecten nu al bijna twee jaar digitaal aangeboden. “Voor corona waren veel van onze producten en diensten al voor een deel gedigitaliseerd, maar onze strategie is om de komende jaren al onze producten en diensten digitaal aan te kunnen bieden, omdat we zien dat de te behalen resultaten met digitale trainingen steeds beter de concurrentie aankunnen met fysieke trainingen. Iets wat we voor corona als onmogelijk hadden gehouden.” De Rooij wil niet onvermeld laten dat ook het fysiek trainen aan ontwikkeling onderhevig is en er ook altijd zal zijn. “Maar het aandeel van het fysieke trainingsdeel in een zogenaamde ‘learning journey’ zal veranderen en aangevuld worden met meer digitale interventies die tezamen het beoogde leerresultaat moeten realiseren.”
Thuis een voertuig spanningsvrij maken
Of ook mensen werkzaam in de autodemontage geheel vanuit huis getraind kunnen gaan worden, moet nog aangetoond worden volgens De Rooij. “Wij zijn in staat om mensen digitaal op te leiden. Zo kan men met behulp van een app op basis van AR-technologie thuis alvast gaan oefenen met de basisvaardigheden. Zo kun je bijvoorbeeld leren om virtueel remblokken te vervangen of een elektrisch of hybride voertuig spanningsloos te maken. Zo hebben wij eens, volledig onwetenschappelijk, met een collega van de receptie getest of zij na het virtueel oefenen in staat was om een set remblokjes te vervangen. Dat resultaat was verrassend positief voor iemand die over geen enkele vorm van basisvaardigheden beschikte.” De Rooij benadrukt dat veel demontagewerkzaamheden vooral een herhaling van zetten zijn. “Juist dit soort werkzaamheden lenen zich heel goed voor het ontwikkelen van een toepassing waar nieuwe medewerkers virtueel kunnen oefenen. De stap naar het daadwerkelijk uitvoeren van deze werkzaamheden in de praktijk wordt hierdoor niet alleen korter, maar ook veiliger.” Op deze manier kun je vooraf toetsen of mensen ‘klaar zijn voor de job’ of nog behoefte hebben aan een stukje bijscholing voordat ze in de praktijk aan de slag gaan.
Toekomst van trainen
Hoewel er dus al veel mogelijk is op het gebied van digitaal trainen, zijn het wel veelal geïsoleerde projecten. “Een app hier een e-learning daar. Wij geloven er juist heel erg in dat je verschillende interventies samen moet laten komen in een learning journey. Je volgt bijvoorbeeld eerst een webinar waar de doelen van de training worden uitgelegd en je huiswerk meekrijgt. Dan volg je een e-learning die je afsluit met een toets. Als je toets resultaat positief is, geeft je dit de mogelijkheid om je in te schrijven voor een klassikale workshop waar we met je vaardigheden aan de slag gaan. Afsluitend krijg je dan toegang tot een app waarmee je de opgedane kennis en geleerde vaardigheden nogmaals kan oefenen. De kracht van leren zit hem in de mate van herhaling en het daadwerkelijk kunnen oefenen, maar we realiseren ons ook dat het soms misschien wat te veel gevraagd is van mensen om nieuwe kennis en vaardigheden tijdens één dag fysiek trainen tot zich te nemen en dat het dus beter is om dit te verdelen over meerdere momenten in een langer tijdsbestek. Op de basis waarop wij onze learning journeys inrichten, komen al deze aspecten goed naar voren met een beter leerresultaat tot gevolg.”
Bernd-Jan de Rooij
Learning Solutions Integrator Innovam
Een fysiek component blijft wenselijk
Ook als alles op het gebied van training aanbieden digitaal mogelijk is, ga je verwacht De Rooij toch op een gegeven moment het fysieke component missen. “We denken er nu over na hoe je in die learning journey die fysieke component het best kunt laten terugkomen. Zonder twijfel loont fysiek trainen zich nog steeds erg goed voor het verbeteren van vaardigheden, maar deze trainingen worden toch vaak nog ‘misbruikt’ om ook de theoretische kennis te verbeteren. En dat laatste is jammer en niet meer nodig, daar zijn nu veel betere digitale oplossingen voor. We zijn dus zeker niet wars van fysiek trainen, maar kiezen nu mede als gevolg van de coronamaatregelen wel vaker voor een digitale oplossing. Mede doordat de schaalgrootte toeneemt en de mogelijkheden steeds breder worden, staat digitaal trainen nog maar in de kinderschoenen. Waar we voorheen voor een van onze internationale klanten 180 mensen hadden invlogen en meerdere nachten in hotels hadden onderbracht om deel te nemen aan een tweedaags fysiek evenement waren we nu dankzij een digitale Tv-uitzending vanuit onze gloednieuwe studio in Nieuwegein in een sessie van zes uur klaar.”
‘Hoewel auto’s steeds slimmer worden, zullen de demontagewerkzaamheden die verricht moeten worden aan de auto’s van vandaag en morgen steeds eenvoudiger worden’
Het digitaal trainen van autodemontagemonteurs
Als je het specifiek hebt over het trainen van medewerkers werkzaam in de autodemontage zegt hij: “Hoewel auto’s steeds slimmer worden, zullen de demontagewerkzaamheden die verricht moeten worden aan de auto’s van vandaag en morgen steeds eenvoudiger worden. Elektrische auto’s hebben simpelweg minder onderdelen en steeds meer van deze onderdelen zullen hetzelfde zijn. Tegelijkertijd is veiligheid wel een thema wat nog belangrijker gaat worden, omdat we het wel hebben over werken met hoogspanningssystemen. Verkeerd gebruik kan dodelijk zijn. Ik denk daarom dat het ‘Veilig werken met hybride en elektrische voertuigen op basis van de NEN9140’ standaard belangrijk is voor vakmensen werkzaam binnen de autodemontage.”
