Een circulaire auto, gemaakt van biobased materiaal en 100% recyclebaar, die het milieu zo min mogelijk belast. Studenten aan de TU/ecomotive van de TU Eindhoven hebben al laten zien dat het mogelijk is, maar hoelang duurt het voordat we ook echt bij de aanschaf van een auto voor een circulair exemplaar kunnen kiezen?
Het nieuwe technologisch vlaggenschip van de BMW Group: de BMWiX
Luca, de elektrische auto van TU Eindhoven is gemaakt van plastics, met plastic geïmpregneerd vlas en aluminium. Omdat de auto uit gerecyclede materialen bestaat, is het mogelijk om deze materialen nog een keer te recyclen; het plastic wel zo’n tien keer en het met plastic geïmpregneerd vlas een beperkt aantal keer. Om het recyclingproces te bevorderen kunnen de verschillende materialen van de conceptauto gemakkelijk van elkaar gescheiden worden en zijn onderdelen zoals de bekleding en delen van het dashboard makkelijk los te halen. Zo kunnen de materialen van deze circulaire auto zo zuiver mogelijk gerecycled worden.
Voordat het zover is dat de eerste circulaire auto in de showroom staat, zijn we wel zo’n tien jaar verder verwachten de studenten van de TU Eindhoven. Wel worden er door verschillende automerken al – weliswaar op bescheiden schaal – onderdelen gemaakt van gebruikte materialen. Zo gaf BMW Group bij de bekendmaking van de jaarcijfers aan dat ze het aandeel gebruikte materialen flink zullen verhogen. In de in 2013 geïntroduceerde, elektrische BMW i3 lag er al grote nadruk op hergebruikte en plantaardige materialen. De nieuwe, eveneens elektrische, BMW iX die later dit jaar op markt komt, bevat 60 kilo aan gerecycled kunststof. Dat is 20 procent van de totale hoeveelheid kunststof in de BMW iX . Oliver Zipse, Voorzitter van de Raad van Bestuur bij BMW Group: “Circulariteit is een USP voor BMW. Middelen zijn schaars en waardevol. Daarom gebruiken we bewust gebruikte materialen, zoals gerecycled staal, kunststof en aluminium. Dit betekent een verschuiving van nieuw naar eerst secundair – als de kwaliteit en beschikbaarheid van materialen het toelaten. Circulariteit is voor ons zowel een streven als een belofte. In 2025 introduceert BMW een volledig nieuwe, elektrische modellijn onder de historisch verantwoorde naam ‘Neue Klasse’. Bij de ontwikkeling van deze voertuigen zorgen we er vanaf het begin voor dat de grondstoffen aan het einde van hun levenscyclus kunnen worden gerecycled voor gebruik in nieuwe voertuigen.”
CO2-voetafdruk is toegangscriterium
BMW houdt er bij de ontwikkeling en productie van haar modellen nu al rekening mee dat deze uiteindelijk gerecycled moeten worden, waarbij de waardevolle grondstoffen weer hergebruikt kunnen worden. Zelf zeggen ze dat ze, zowel op het gebied van deze grondstoffen als het verminderen van de CO2-emissie, al belangrijke successen hebben geboekt in de productie van nieuwe auto’s. Zo wordt 99 procent van het productieafval gerecycled. Daarnaast neemt het aantal modellen met elektrische aandrijving toe. Positief zou je denken, maar voor de productie van de hoog voltage-accu’s is veel energie en materiaal nodig. Om die CO2-uitstoot te reduceren worden bij BMW Group in de hele keten ingrijpende, meetbare maatregelen genomen. Zo is de CO2-voetafdruk bijvoorbeeld een toegangscriterium voor materiaalleveranciers. De autobouwer stelt zichzelf ten doen om in 2030 de CO2-emissie in de toeleveringsketen met 20 procent te verlagen ten opzichte van 2019.
Volvo wil gebruikte onderdelen en materialen aan het einde van de levensduur van een voertuig terugwinnen én bij de productie van nieuwe voertuigen inzetten
Overal waar mogelijk gerecyclede materialen gebruiken
Op de weg naar een duurzame, grondstof besparende en toekomstbestendige productie is de recycling van materialen voor BMW Group een essentiële factor. Het hergebruik van materialen in de vorm van recyclaten is stevig verankerd. Overal waar het technisch, ecologisch en economisch verantwoord en haalbaar is, worden gerecyclede en hernieuwbare grondstoffen gebruikt. En dit aandeel moet in 2030 behoorlijk gegroeid zijn. Met name voor de twee belangrijkste grondstoffen: aluminium en staal. Nu al gebruikt het merk circa 25 procent secundair staal voor bepaalde onderdelen en 20 procent secundaire thermoplasten. Daarmee wordt ingezet op Life Cycle Engineering voor efficiënt recyclen, want het gebruik van secundaire materialen reduceert de CO2-voetafdruk aanzienlijk. Ook als een BMW zijn laatste rit heeft gereden, blijft hij een belangrijk onderdeel van de waardeketen. BMW ziet haar afgedankte auto’s, onderdelen en materialen niet als afval, maar als essentiële bron voor secundaire grondstoffen. Daarvoor hebben ze in dertig landen en samen met de nationale distributeurs de terugname van afgedankte auto’s al geregeld en bieden ze duurzame recycling aan bij wereldwijd meer dan 3.000 inzamelpunten. Zo willen ze er met name voor zorgen dat hun (elektrische) modellen transparant worden gerecycled. In Nederland is een landelijk netwerk actief van meer dan 220 bij ARN aangesloten autodemontagebedrijven waar mensen hun auto voor duurzame demontage kunnen inleveren.
Er goed garen bij spinnen
De TU Eindhoven-studenten verwachten dat we gerecyclede materialen ook veel in het interieur gaan zien. Bijvoorbeeld door de aanwezige plastics in auto’s te vervangen voor afvalplastic. Zo gebruikt BMW Econyl (een nylongaren dat wordt gewonnen uit afval) voor de vloerbedekking en de vloermatten van de BMW iX. Ook wordt voor bepaalde onderdelen al tot 50 procent hergebruikt aluminium gebruikt. Ook Volvo maakt werk van een circulaire economie. Zo wil het Zweedse merk gebruikte onderdelen en materialen niet alleen aan het einde van de levensduur van een voertuig terugwinnen, maar ze al bij de productie van nieuwe voertuigen inzetten. In hun ontwerpen integreren ze meer gerecyclede en bio-based materialen, zodat ze het afval tot een minimum kunnen beperken. Een van de circulaire ambities is om in 2025 meer gerecyclede en bio-based materialen in Volvo’s te gebruiken. Om precies te zijn: 25 procent gerecycled of bio-based plastic, 40 procent gerecycled aluminium en 25 procent gerecycled staal.
Gesloten materiaalcyclus
Volkswagen Groep heeft begin dit jaar de eerste fabriek voor de recycling van gebruikte aandrijfbatterijen voor elektrische auto’s in bedrijf genomen. “Ons doel is om ons eigen circulaire proces te creëren waarbij meer dan 90 procent van onze aandrijfbatterijen wordt gerecycled”, legt Thomas Tiedje, hoofd Technische Planning bij Volkswagen Component, uit. “We geven er de voorkeur aan om onze medewerkers op te leiden en ze zo klaar te stomen voor de toekomst.” Alleen aandrijfbatterijen die niet meer op een andere manier gebruikt kunnen worden, worden gerecycled. Voordat het zover is, worden de modules gecontroleerd om te zien of ze nog in goede staat zijn en eventueel een tweede leven kunnen krijgen in mobiele energieopslagsystemen, zoals flexibele snel laadstations of oplaadrobots. Hierdoor wordt de levensduur van de modules aanzienlijk verlengd. Volkswagen wil een gesloten materiaalcyclus creëren die niet alleen de primaire vraag naar grondstoffen van het concern op de lange termijn vermindert, maar ook de CO2-voetafdruk van de aandrijfbatterijen aanzienlijk kan verkleinen. “Als we onze kathodes uitsluitend van gerecycled materiaal maken, besparen we meer dan een ton CO2 per auto.”
Voordat je bij de aanschaf van een auto kunt kiezen uit een circulaire auto zijn we nog wel wat jaartjes verder, maar dat er op termijn veel mogelijk is, staat vast!
De BMWiX komt later dit jaar op de markt en bevat 60 kilo aan gerecycled kunststof.
Eigen recyclingfaciliteit
Tot slot bouwt autofabrikant Renault een recyclingfaciliteit. Op die manier wil het bedrijf haar CO2-footprint verlagen. De recyclingfabriek moet in 2024 klaar zijn voor gebruik. In de fabriek zullen onder andere onderdelen worden gemaakt met 3D-printers, batterijen klaargemaakt voor een tweede leven (zoals bijvoorbeeld energieopslag), onderdelen gereviseerd worden en gebruikte auto’s voorzien worden van een elektrische aandrijflijn. Ook stelt Renault zich ten doel om auto’s te ontwikkelen die makkelijk te recyclen zijn. In de ontwerp- en ontwikkelingsfase concentreert Renault zich op de verbetering van de ontwerpen met het oog op recycling. Dit doet het merk door te kiezen voor materialen die makkelijk te recyclen zijn, door meer gebruik te maken van gerecyclede materialen en door het demonteren van auto-onderdelen te vergemakkelijken. Voordat je bij de aanschaf van een auto kunt kiezen uit een circulaire auto zijn we nog wel wat jaartjes verder, maar dat er op termijn veel mogelijk is, staat vast!
