Febelauto is een particulier initiatief van diverse beroepsfederaties in de automotive sector in België. Samen zorgen deze organisaties ervoor dat auto’s en aandrijfbatterijen in België op correcte wijze worden gerecycled. Voor deze landenreportage hebben we Catherine Lenaerts, directeur Febelauto, geïnterviewd die de autorecyclingsector in België vertegenwoordigt

Tekst Martijn Boelhouwer

Sinds kort heeft Febelauto een belang in Watt4Ever, een organisatie die aandrijfbatterijen uit auto’s een tweede leven geeft. Dat dit initiatief niet onopgemerkt is gebleven, bleek begin dit jaar tijdens het Autosalon in Brussel. Bij de stand van Febelauto lieten drie federale ministers en verschillende captains of industry zich uitgebreid informeren over het hergebruik van autobatterijen.

Nieuwe samenwerkingsvorm

Het is 24 juni 2020 als de Vlaamse minister van Mobiliteit Lydia Peeters door het inpluggen van een batterij Watt4Ever opent. Dit bedrijf bouwt de batterijen van elektrische en hybride voertuigen om tot duurzame energie-opslagsystemen. “Preventie van afval is een belangrijk onderdeel van circulair beleid en Febelauto heeft de ambitie om hieraan een belangrijke bijdrage te leveren voor zowel autorecycling als batterijrecycling”, stelt directeur Catherine Lenaerts. Om die reden heeft Febelauto een belang van twintig procent in Watt4Ever.

Van auto naar winkel

Febelauto heeft in België afspraken met 44 automerken en verzorgt voor sommige merken de volledige inzameling en recycling van auto’s. Bij hybride en elektrische auto’s is de batterij een belangrijk onderdeel in de recycling van een auto. “In ons land sprong de verkoop van 47 nieuwe elektrische wagens in 2010 naar 8.829 stuks in de periode van januari tot eind november 2019. Daardoor zijn er ook steeds meer aandrijfbatterijen in omloop. Met Watt4ever willen we die stijging opvangen door batterijen uit een elektrische auto een tweede leven geven. Om dit mogelijk te maken zijn we gestart om voor een grote supermarktketen met vierhonderd winkels de oude dieselgeneratoren te vervangen door batterijen als noodaggregaat voor kassa’s en liften. Hiermee besparen we de uitstoot van emissies, vermijden we lawaai van dieselgeneratoren en dragen we een steentje bij aan een duurzame winkel.”

Met de stroom mee

Welke andere toepassingsmogelijkheden zijn er om autobatterijen opnieuw in te zetten? “We zien vier hoofdgroepen. Batterijen kunnen voor reservecapaciteit worden ingezet, zoals in het voorbeeld van de supermarkt. Ook kunnen batterijen dienen om optimaal gebruik te maken van duurzame energie. Door gebruik te maken van de in de batterij opgeslagen energie is het mogelijk om het gevraagde piekvermogen omlaag te brengen. Hiermee wordt het elektriciteitsnet ontlast. Omdat de energierekening is gebaseerd op de piekbelasting, kunnen de kosten van de aansluiting omlaag. Bovendien is het mogelijk om bij gedifferentieerde prijzen per kilowatt alleen van het energienet gebruik te maken tijdens daluren – wanneer de energieprijs laag is. Batterijen kunnen daarnaast dienen als buffer om de capaciteit te vergroten, bijvoorbeeld voor snelladers. Tot slot is het mogelijk om batterijen boven de 1 megawatt in te zetten om het elektriciteitsnet te balanceren.”

“Het is onze ambitie om bij te dragen aan een wereld zonder afval”

Wereld zonder afval

De markt van batterijen is enorm in ontwikkeling. “Door als Febelauto samen met vier andere partijen deel te nemen aan Watt4Ever kunnen we kennis bundelen. Dit consortium heeft veel expertise in huis en kan gezamenlijk bijdragen aan de waardeketen. Het is onze ambitie om bij te dragen aan een wereld zonder afval. Het komende jaar groeien we met onze duurzame energie-opslagsystemen naar een totaal vermogen van twee megawatt. In de jaren daarna stijgt dit naar verwachting naar twintig megawatt.”

Lange historie in hergebruik

Febelauto geeft sinds 1999 uitvoering aan autorecycling. “Ik wil graag het punt maken dat de auto-industrie een lange historie kent van hergebruik. Kijk alleen al naar het aandeel dat hergebruik van onderdelen inneemt in de totale recyclingprestatie. In België gaat het om ongeveer 250 kilogram per auto dat via de erkende centra (red: demontagebedrijven) en garagebedrijven de vervangingsmarkt opgaat. Dat is gemiddeld 26% hergebruik. Ik ken geen enkele andere sector die dit hoge percentage haalt”. Tegelijkertijd zijn er nog een aantal uitdagingen te overwinnen. “Nederland loopt voorop als het gaat om digitalisering. Vanuit Febelauto doen wij niet-aflatende pogingen om bedrijven bewust te maken van de kansen die er liggen om samen afspraken te maken. Een omzetgroei van 30% is zeker mogelijk, maar dan is het wel van belang om digitale systemen voor onderdelen te integreren en te zorgen voor uniforme labels en kennisuitwisseling.”

Eigen koers varen

Alle schakels van de autorecyclingketen zijn vertegenwoordigd in Febelauto. Hiermee biedt Febelauto een podium om de kennis en kunde van de sector te benutten en te delen. Nieuwe regels kunnen vooraf worden getoetst op haalbaarheid en uitvoerbaarheid. Doordat het land is opgedeeld in drie gewesten en elk gewest haar eigen koers vaart, zijn sommige zaken wel lastiger nationaal te regelen dan in Nederland. Tegelijkertijd is in België bij wet geregeld dat alle 126 erkende centra, waar afgedankte auto’s kunnen worden ingeleverd, zijn aangesloten bij Febelauto. Deze bedrijven krijgen géén vergoeding van Febelauto, maar worden wel door hen gemonitord.

In België is het bij wet geregeld dat alle 126 erkende centra, waar afgedankte auto’s kunnen worden ingeleverd, zijn aangesloten bij Febelauto

Extra plus

“Sinds twee jaar kennen we daarnaast het erkend centrum met een ‘plus’. Zij beschikken over opgeleid personeel, de juiste bedrijfsmiddelen en techniek om aandrijfbatterijen uit elektrische en hybride auto’s op veilige wijze te demonteren. Deze groep bedrijven krijgt extra ondersteuning vanuit Febelauto en de batterijen worden alleen bij deze bedrijven kosteloos opgehaald. In de komende tijd zullen we verder werken aan de bewustwording van de veiligheidsissues. Hiervoor zullen we diverse webinars organiseren onder meer over veilig transport, verpakken en demonteren.” De exacte data zijn vanaf november op de website van Febelauto te vinden. Deelname is kosteloos. “Op deze manier zorgen we ervoor dat autobatterijrecycling blijvend de positieve aandacht krijgt die het verdient”, besluit Catherine Lenaerts.